Stal nierdzewna - jest to stal odporna na korozję, która zawiera co najmniej 10,5% chromu oraz maksymalnie 1,2% węgla. Zgodnie z zastosowaniem dzieli się na stal nierdzewną, żaroodporną i żarowytrzymałą.
Stale odporne na korozję, oprócz chromu, węgla i żelaza zawierają również dodatki innych pierwiastków stopowych, których zadaniem jest polepszenie różnych własności stali np. mechanicznych, odporności korozyjnej oraz podatności na kształtowanie.
W zależności od struktury krystalicznej stal ta jest magnetyczna (stal ferrytyczna, martenzytyczna i duplex) lub niemagnetyczna (stal o strukturze austenitycznej).
Pojęcie stali odpornej na korozję określa trzy różne grupy stali ze względu na ich nierdzewność, żaroodporność i żarowytrzymałość. Zasadnicza różnica między tymi stalami polega więc na ich przeznaczeniu czyli warunkach w których będą użytkowane.
Dla stali nierdzewnych główną cechą eksploatacyjną jest odporność korozyjna. Stale te są głównie stosowane w temperaturze pokojowej ale również w temperaturach kriogenicznych i maksymalnie do 500 stopni Celsjusza.
Stale odporne na korozję zostały kolejno podzielone ze względu na ich główne własności na:
stale nierdzewne,
stale żaroodporne,
stale żarowytrzymałe.
Kolejnym kryterium podziału jest skład chemiczny, na podstawie którego gatunki stali są zaklasyfikowane do poszczególnych grup stali i otrzymują indywidualny numer materiału. W zależności od głównego pierwiastka lub też kilku pierwiastków występujących w stalach odpornych na korozję możemy wyodrębnić następujące podgrupy:
stale chromowe,
stale chromowo-niklowe,
stale chromowo-niklowo-molibdenowe,
stale chromowo-manganowo-niklowe.
Dzieli się je również ze względu na strukturę krystaliczną. W związku z tym wyróżniamy:
stale austenityczne,
stale ferrytyczne,
stale duplex (austenityczno-ferrytyczne),
stale martenzytyczne,
stale umacniane wydzieleniowo.
Dla stali żaroodpornych najważniejszą cechą materiału jest wysoka odporność korozyjna w temperaturze powyżej 550 stopni Celsjusza. Związana jest ona z odpornością na utlenianie i korozyjne działanie gazów w wysokiej temperaturze, wynikająca ze skłonności do tworzenia na powierzchni stali ochronnej warstwy zgorzeliny.
Od stali żarowytrzymałych oczekuje się wysokich własności mechanicznych w temperaturze powyżej 500 stopni Celsjusza, co jest związane z odpornością na pełzanie, czyli powolne odkształcenie pod wpływem naprężeń niższych od granicy plastyczności materiału.
Głównymi pierwiastkami stopowymi stali nierdzewnych są chrom (10,5-30%), nikiel (do 35%) i molibden (do 8%), a ponadto dodatki takich pierwiastków jak tytan, niob, miedź, mangan, krzem, aluminium, węgiel i azot. Zdarza się również, że oprócz wyżej wymienionych dodatków stopowych w stalach nierdzewnych mogą również występować dodatki wolframu, cyrkonu i boru. Właściwe zbalansowanie stężenia poszczególnych pierwiastków stopowych wpływa na uzyskanie odpowiednich własności mechanicznych i odporności korozyjnej stali.
Ze względu na swoje własności stale nierdzewne znalazły zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Obecnie są wykorzystywane w branży samochodowej i transportowej, w przemyśle chemicznym, petrochemicznym, energetyce i gastronomii a także medycynie, architekturze, budownictwie i sztuce.
Wszystkie stale nierdzewne wykazują wysoką odporność na korozję. Wynika ona z obecności na powierzchni stali nierdzewnych warstwy tlenków bogatej w chrom. Chrom zawarty w stali w wyniku wyższego powinowactwa z tlenem łączy się z nim szybciej niż z żelazem i tworzy na powierzchni stali cienką warstwę tlenków zwaną warstwą pasywną. Warstwa ta szczelnie przylega do powierzchni stali i zabezpiecza ją przed zewnętrznymi czynnikami korozyjnymi. Jeżeli warstwa tlenków chromu zostanie uszkodzona w wyniku na przykład zarysowania jest ona w stanie odbudować się samoczynnie dzięki tlenowi zawartemu w powietrzu. Można założyć, że warstwa pasywna samoczynnie odbudowuje się i uzyskuje pełną stabilność po upływie doby od uszkodzenia.
Cena stali nierdzewnej w skupie złomu oscyluje w granicach od kilku zł/kg do nawet kilkudziesięciu zł/kg. Ceny skupu złomu tych stali są uzależnione od gatunku stali nierdzewnej. Dla typowych odpadów nierdzewki, która zawiera ok. 8% lub 9% niklu cena w skupach złomu waha się od 3,5 zł/kg do 4 zł/kg. Natomiast cena złomu stali żaroodpornych i żarowytrzymałych gdzie zawartość niklu oscyluje w granicach dwudziestu kilku procent cena w skupie może dochodzić nawet do 10 zł/kg.
Firma FEMONI prowadzi skup złomu stali odpornych na korozję w tym stali nierdzewnych, żaroodpornych i żarowytrzymałych. Interesują nas praktycznie wszystkie gatunki tych stali. Zawartość niklu waha się w nich od kilku do nawet 35%, chromu 10,5% - 30% a molibdenu do maksymalnie 8%.
Chętnie nawiążemy współpracę z zakładami produkcyjnymi, które posiadają odpady tego rodzaju złomu. Do współpracy zapraszamy również osoby fizyczne oraz inne skupy surowców wtórnych.
FEMONI Patrycjusz Rygol