Cyna - pierwiastek chemiczny o symbolu Sn (łac. stannum). Jest to srebrzystobiały, metaliczny pierwiastek, kowalny i ciągliwy. Metal ten jest miękki, daje się walcować, prasować i kuć na cienkie arkusze. Ze względu na swoje właściwości cyna już od wczesnego średniowiecza była wykorzystywana do wyrobu naczyń codziennego użytku: misek, talerzy, kubków, kielichów i łyżek. Za pierwiastek po raz pierwszy uznał ją francuski chemik Antoine Lavoisier żyjący w XVIII wieku.
Dzięki swojej odporności na korozję cynę wykorzystuje się również do pokrywania lub powlekania innych metali tworząc powłoki antykorozyjne.
Dzisiaj cyna w laskach oraz cyna ze srebrem powszechnie stosowana jest w przemyśle elektrotechnicznym, głównie do lutowania, gdyż cyna ma bardzo niską temperaturę topnienia.
Cynę pozyskuje się z rudy. Najbardziej bogata to tlenek - kasyteryt zawierający ok. 80% cyny. Największymi złożami rudy cyny mogą pochwalić się kraje Azji: Chiny, Tajlandia, Indonezja i Rosja.
Cyna bardzo często spotykana jest w różnego rodzaju stopach:
stop drukarski - to stop ołowiu z cyną i antymonem stosowany do odlewania czcionek i innych elementów składu zecerskiego,
stopy cynowo-ołowiowe występują najczęściej w postaci materiałów lutowniczych (laski, druty, pręty, wlewki). Najczęściej zawierają od 30% do 90% cyny,
spoiwa lutownicze bezołowiowe charakteryzują się wyższą temperaturą topnienia, napięciem powierzchniowym oraz niższym zwilżaniem niż stopy cynowo-ołowiowe. Do tej grupy zaliczamy spoiwa cyny z miedzią, najpopularniejsze to: Sn99Cu1, Sn97Cu3, SACX0307, SACX0300. Cyna ze srebrem oraz dodatkiem miedzi gwarantuje polepszenie nawilżania oraz właściwą przewodność w miejscu lutowania. Najczęściej spotykanymi spoiwami lutowniczymi w tej grupie są: SAC300, SAC305, SAC400 oraz SAC405.
pewter - zwany również cyno-ołowiem. Między XII a XIX wiekiem wykonywano z niego zastawę stołową, sztućce, łyżki, talerze. To miękki, szary stop, w którym 85-90% składu stanowi cyna a resztę w różnych proporcjach miedź, antymon i ołów. Stop miał niską temperaturę topnienia i był łatwy w obróbce. Istnieją trzy podstawowe rodzaje stopu. Pierwszy zawiera ok. 1% miedzi, pośredni ok. 4% ołowiu a najgorszy nawet 15% ołowiu. Dzisiaj pewter używany jest do wyrobu przedmiotów ozdobnych z cyny.
brązy cynowe - zawierają oprócz miedzi od kilku do kilkunastu procent cyny.
Cyna ma wiele zastosowań, m.in. wykorzystywana jest w przemyśle, elektronice, medycynie, kosmetyce i innych dziedzinach.
Oto kilka zastosowań cyny:
lutowanie: cyna jest stosowana w produkcji lutów, które są wykorzystywane w elektronice do lutowania elementów elektronicznych, takich jak płytki drukowane, przewody i złącza,
produkcja opakowań spożywczych: pierwiastek ten jest stosowany w produkcji konserw i innych opakowań spożywczych ze względu na jej odporność na korozję,
produkcja stopów: cyna jest stosowana w produkcji stopów, takich jak: stop cyny z miedzią np: sacx0307 oraz stopach ołowiowo-cynowych np. LC30-LC90.
medycyna: cyna jest stosowana w niektórych lekach i suplementach diety,
kosmetyka: jest stosowana w kosmetykach, takich jak cienie do powiek i kredki do oczu, ze względu na swoją miękkość i łatwość łączenia z innymi substancjami.
Pewter to stop cyny z innymi metalami, takimi jak miedź, antymon i ołów. Zawartość cyny w tym stopie waha się w granicach 90-95%. Jest to miękki, łatwo obrabialny stop metali, który ma szary lub srebrzysty kolor i lekko matowe wykończenie. Pewter był stosowany od czasów starożytnych i był szczególnie popularny w okresie średniowiecza. Wtedy wykorzystywany był do produkcji różnego rodzaju naczyń w tym: pater, kielichów, talerzy i innych przedmiotów codziennego użytku.
Pewter jest stosunkowo łatwy do odlewania, co umożliwia produkcję różnych kształtów i wzorów. Jest również miękki i giętki, co ułatwia jego obróbkę i rzeźbienie. Wadą pewteru jest to, że jest stosunkowo miękki i podatny na zarysowania, co sprawia, że przedmioty wykonane z tego stopu są mniej trwałe niż te wykonane z innych metali.
Współcześnie, pewter jest w dalszym ciągu stosowany w produkcji różnego rodzaju przedmiotów dekoracyjnych, takich jak świeczniki, figurki, ozdobne talerze i kufle. Często jest też stosowany w rekonstrukcjach historycznych lub jako element dekoracyjny w stylowych wnętrzach.
Istnieje wiele różnych gatunków pewteru, a ich skład chemiczny może się różnić w zależności od producenta lub zastosowania. Jednakże, najczęściej stosowanym gatunkiem jest stop cyny, który zawiera od 85% do 99% cyny, a reszta składa się z miedzi, antymonu, bismutu lub innych metali.
Ponadto, pewter może być klasyfikowany na podstawie zawartości cyny, miedzi i antymonu. Oto kilka popularnych gatunków:
Typowy pewter: zawiera około 85-99% cyny, 1-5% miedzi i 0,5-3% antymonu. Jest to najczęściej stosowany stop.
Bismuth pewter: zawiera około 50% cyny, 26,7% bizmutu, 13,3% ołowiu i 10% antymonu. Ma on niższą temperaturę topnienia i jest często stosowany do produkcji biżuterii.
Lead-free pewter: jest to gatunek, który jest wolny od ołowiu i innych toksycznych metali. Zwykle składa się z 91% cyny, 7,5% miedzi i 1,5% antymonu.
Antique pewter: ten gatunek jest poddawany specjalnemu procesowi starzenia, który nadaje mu antycznego wyglądu. Może składać się z różnych składników, w zależności od producenta.
Warto zwrócić uwagę, że skład chemiczny pewteru może się różnić w zależności od kraju, gdzie jest produkowany lub zastosowania, dlatego zawsze warto sprawdzić dokładnie skład przed jego zakupem lub użyciem.
Cyna z dodatkiem srebra najczęściej pojawia się w spoiwach lutowniczych. Są one produkowane w postaci drutu o różnych średnicach lub w postaci lasek wykorzystywanych w procesie lutowania w technologii fali lutowniczej.
Fala lutownicza to jedna z technik lutowania przepływowego, która stosowana jest przede wszystkim do lutowania elementów elektronicznych na płytkach drukowanych. Proces ten polega na przeprowadzeniu płytek drukowanych przez falę stopionego spoiwa lutowniczego, która pokrywa elementy lutowane i tworzy trwałe połączenia. Fala lutownicza jest stosowana w przemyśle elektronicznym ze względu na swoją wysoką wydajność i zdolność do jednoczesnego lutowania wielu elementów na jednej płytce drukowanej. Pozwala to na szybką i skuteczną produkcję dużych ilości elementów elektronicznych. Jednakże, aby proces ten był skuteczny, wymaga on precyzyjnego doboru spoiwa lutowniczego, temperatury fali lutowniczej i prędkości przepływu płytek drukowanych przez falę.
Wyróżniamy kilka podstawowych stopów cyny ze srebrem:
SAC305 (Sn96,5Ag3Cu0,5) jedno z najczęściej wykorzystywanych spoiw lutowniczych z dodatkiem srebra. Spoiwo to jest produkowane w pierwszym wytopie cyny srebra i miedzi. Dzięki wykorzystaniu procesu ciągłego odlewania uniknięto wytwarzania się tlenków w stopie,
SAC300 (Sn97Ag3) jest to spoiwo lutownicze składające się jedynie z cyny oraz 3% dodatku srebra. Nie zawiera ono domieszek miedzi,
SAC400 (Sn96Ag4) jest to spoiwo lutownicze składające się z cyny w ilości 96% oraz 4% dodatku srebra. Nie zawiera ono domieszek miedzi,
SAC405 (Sn95,5Ag4Cu0,5) jest to spoiwo lutownicze z domieszką 0,5% miedzi. Zawiera 4% srebra oraz 95,5% cyny,
SAC387 (Sn95,5Ag3,8Cu0,7) jest to spoiwo lutownicze z domieszką 0,7% miedzi. Zawiera 3,8% srebra oraz 95,5% cyny.
Wszystkie te stopy wykorzystywane są głównie w przemyśle elektronicznym. W każdym takim procesie powstają odpady cynowe, które jako firma specjalizująca się w skupie tego rodzaju złomów chętnie kupimy i zapewnimy ich recykling, w wyniku czego powstaną kolejne produkty.
Wszystkie zakłady produkcyjne zapraszamy do współpracy.
Stopy cynowo-ołowiowe to stopy dwóch metali, cyny i ołowiu wykorzystywane w budownictwie, elektronice i elektrotechnice. Stopy te charakteryzują się dużą zwilżalnością lutowanych powierzchni.
W praktyce najczęściej mamy do czynienia z następującymi rodzajami stopów:
Sn30Pb70 (LC30) - zawierają one 30% cyny oraz 70% ołowiu,
Sn40Pb60 (LC40) - zawierają one 40% cyny oraz 60% ołowiu,
Sn50Pb50 (LC50) - zawierają one 50% cyny oraz 50% ołowiu,
Sn60Pb30 (LC60) - zawierają one 60% cyny oraz 30% ołowiu,
Sn63Pb37 (LC63) - zawierają one 63% cyny oraz 37% ołowiu,
Sn90Pb30 (LC90) - zawierają one 90% cyny oraz 10% ołowiu.
Jako firma specjalizująca się w skupie złomu cyny oraz odpadów cynowych w orbicie naszego zainteresowania są również wszystkie powyżej wymienione gatunki. Odpady cynowe skupujemy w każdej postaci, poczynając od formy kawałkowej a na wiórach i zgarach cynowo-ołowiowych kończąc.
Firma Femoni prowadzi skup złomu cyny, jej odpadów oraz stopów zawierających cynę. Cena cyny jest uzależniona od jej notowań na London Metal Exchange oraz aktualnych notowań kursu dolara. W roku 2020 cena cyny w skupie wahała się od 50 zł/kg do nawet 60 zł/kg. Ponieważ naszymi odbiorcami są największe odlewnie w Polsce zawsze jesteśmy w stanie zaproponować bardzo wysokie ceny skupu tego surowca.
W pierwszym kwartale 2023 roku złom cyny w skupie wahał się w granicach od 80 zł/kg do 110 zł/kg.
Złom cyny skupujemy w różnej postaci. Jesteśmy zainteresowani złomem cyny w postaci kawałkowej ale również skupujemy wióry cynowe oraz inne odpady zawierające znaczne ilości tego pierwiastka.
U nas skup złomu cyny, który prowadzimy możemy podzielić na:
Jeśli posiadacie Państwo złomy cyny lub stopy, w których dominującym pierwiastkiem stopowym jest cyna zapraszamy do kontaktu z nami. U nas cena cyny jest zawsze optymalna i rynkowa. Przyjmiemy każdy odpad cyny oraz zapewniamy odbiór własnym transportem przy ilościach hurtowych. Dzięki współpracy z wieloma hutami w Polsce możemy zawsze zaoferować atrakcyjne ceny skupu tego surowca.
FEMONI Patrycjusz Rygol